Tháng Mân Côi ứng với tháng 10 hàng năm, là tháng mà hội thánh Công Giáo dâng kính Đức Maria qua việc đọc Kinh Mân Côi. Nguồn gốc của tháng này bắt nguồn từ Lễ Kính Đức Mẹ Mân Côi. vào ngày 7 tháng 10, được lập để tạ ơn Đức Mẹ đã nhận lời các tín hữu cầu nguyện. Họ đã lần chuỗi mân côi, cầu nguyện cho Hội thánh Kitô Giáo Châu Âu tránh khỏi cuộc xâm lăng của đế quốc Ottoman, được đánh dấu bởi cuộc chiến tại Lepanto vào năm 1571.

Vào ngày 7.10.1571 quân đội Kitô giáo đã chiến thắng ngoài sự mong đợi tại vịnh Lepanto. Đức Piô V đã chọn ngày này là ngày lễ mừng Đức Trinh Nữ Toàn Thắng.

Sau Công đồng Vatican II, trong cuộc cải tổ Phụng Vụ do Đức giáo hoàng Phaolô VI thực hiện, lễ này được đổi tên thành Lễ Đức Mẹ Mân Côi, và được cử hành vào chính ngày hoặc vào Chúa Nhật gần ngày 7/10 nhất. Kể từ đó, ngày lễ này mang một ý nghĩa mới đó là tôn vinh Đức Maria, người đã cưu mang Ngôi Lời Nhập Thể, Đấng Chiến Thắng tội lỗi và tử thần. Dần dần cả tháng 10 được dành để lần chuỗi Mân côi và việc sùng kính này đi vào trái tim của Giáo Hội.

Trong lịch sử, kinh Mân Côi có tổng số 150 kinh Kính Mừng, được đọc với nhịp điệu đơn giản và nhịp nhàng. Đây là một phương thế giúp những tín hữu, đặc biệt là những người không biết chữ, nông dân, hoặc lao động chân tay có thể hòa mình vào việc cầu nguyện giống như các tu sĩ, cầu nguyện với 150 Thánh vịnh  của Cựu ước.  

Một cách cụ thể, kinh Mân Côi bao gồm 15 mầu nhiệm trong cuộc đời của Chúa Giêsu và của Đức Maria, được chia làm ba nhóm: Mầu nhiệm năm Sự vui, Mầu nhiệm năm Sự thương, và Mầu nhiệm năm Sự mừng. Đến năm 2002, Đức Gioan Phaolô II bổ sung thêm mầu nhiệm mới, đó là Mầu nhiệm năm Sự sáng. Như vậy, Kinh Mân Côi ngày nay có 20 Mầu nhiệm.

2. Chuỗi kinh Mân Côi

“Phúc thay những lời Kinh Kính Mừng đều đặn vang lên,

lời kinh ấy thanh tẩy những tội lỗi buồn tẻ và chán ngán của bạn”

                                                                                      Thánh Josemaria Escriva

Điều huyền diệu làm cho chuỗi Mân Côi hữu hiệu là khi đọc chúng ta vừa cầu nguyện vừa suy niệm. Kinh Lạy Cha dâng lên Chúa Cha, Kinh Kính Mừng dâng lên Đức Maria và Kinh Sáng Danh dâng lên Thiên Chúa Ba Ngôi. Những tâm tình suy niệm hướng về Chúa Giêsu Kitô.

Chuỗi kinh Mân Côi là một bản tóm tắt gọn gàng, dễ nhớ về những biến cố quan trọng trong cuộc đời Chúa Cứu Thế. Mân Côi là những bông hồng đẹp được tượng trưng bằng các kinh Kính Mừng để tôn vinh Người. Đức Mẹ đã có mặt trong cuộc đời Chúa Giêsu Kitô từ những giây phút đầu cho đến những giây phút cuối.

Đọc Kinh Mân Côi là suy niệm các mầu nhiệm của Phúc Âm. Vì thế, Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II nói “Kinh Mân Côi không thay thế việc đọc Kinh thánh, lectio divina; trái lại, Kinh Mân Côi giả định trước và cổ võ việc đọc Kinh thánh. Trong Kinh Mân Côi, chúng ta cầu xin Mẹ giúp chúng ta trở nên đồng hình đồng dạng với Chúa Giêsu mỗi ngày một hơn. Khi suy ngẫm về Kinh Mân Côi, chúng ta bước vào trường học của Đức Maria để Mẹ dạy chúng ta về Chúa Giêsu vì Mẹ đã nuôi dưỡng Chúa Giêsu, đồng hành với Chúa Giêsu và cùng chịu khổ với Chúa Giêsu dưới cây thánh giá”.

Các mầu nhiệm Vui, Sáng, Thương, Mừng, hòa quyện trong cuộc đời dương thế của Chúa Giêsu. Chuỗi Mân Côi lần lượt diễn tả:

– Mầu nhiệm Vui: đồng hành với mầu nhiệm Nhập thể và đời sống âm thầm của Chúa Giêsu.

– Mầu nhiệm Sáng: đồng hành với những mốc thời gian hoạt động đặc biệt có ý nghĩa trong cuộc đời công khai của Chúa Giêsu.

– Mầu nhiệm Thương: đồng hành với những đau khổ của cuộc khổ nạn Chúa Giêsu.

– Mầu nhiệm Mừng: đồng hành với vinh quang phục sinh của Đức Kitô.

Chuỗi Mân Côi là quà tặng quí báu, Thiên Chúa và Đức Mẹ trao cho chúng ta. Người ta gọi chuỗi Mân Côi là kinh nguyện của người bình dân. Các mầu nhiệm Mân Côi còn được gọi là cuốn sách Phúc Âm rút gọn của người bình dân. Cứ 10 Kinh Kính mừng lại suy gẫm về một mầu nhiệm mùa Vui, Sáng, Thương, Mừng.

Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II thổ lộ tâm tình: “Từ thuở niên thiếu, lời kinh Kinh Mân Côi đã có một chỗ đứng quan trọng trong đời sống thiêng liêng của tôi… Kinh Mân Côi đã đồng hành với tôi trong những lúc vui sướng và trong những giai đoạn khó khăn. Tôi đã giao phó cho lời kinh ấy biết bao lo âu; nơi lời kinh ấy tôi đã luôn tìm được sự nâng đỡ…. Kinh Mân Côi là lời kinh tôi ưa thích. Một lời kinh kỳ diệu! Kỳ diệu qua vẻ đơn sơ và chiều sâu của nó.”

3. Đức Maria tìm thấy trọn niềm hoan lạc trong tràng hạt Mân Côi

Thánh Đa Minh (Dominique De Guzman, 1170-1221) truyền giáo cho ly phái Anbigioa (Albigeois, Albigense), nhưng người thấy vẫn là công dã tràng. Người chạy đến cùng Đức Trinh Nữ, quyết van nài Mẹ nhận lời mới thôi.

Từ Tulu (Toulouse) người vào tận rừng sâu hẻo lánh, lưu lại đó 3 ngày 3 đêm để ăn chay cầu nguyện không ngừng. Khi thánh nhân xuất thần, Mẹ Thiên Chúa hiện ra huy hoàng tuyệt mỹ, có 3 nữ hoàng tháp tùng. Và mỗi nữ hoàng lại có 50 trinh nữ theo hầu hạ phục dịch.

Nữ hoàng thứ nhất, cũng như đoàn tuỳ tùng, mặc y phục trắng. Nữ hoàng thứ hai y phục đỏ. Nữ hoàng thứ ba bận một áo dệt bằng vàng sáng chói hơn hết. Đức Trinh Nữ phán: “50 trinh nữ tuỳ tùng mỗi nữ hoàng là 50 Kinh Kính Mừng của mỗi Tràng Hạt; màu trắng nhắc lại các mầu nhiệm vui, màu đỏ các mầu nhiệm thương, và màu vàng các mầu nhiệm mừng”.

“Các mầu nhiệm Nhập thể, Giáng sinh, Đời sống và Khổ nạn của Con Mẹ, cũng như các mầu nhiệm Sống lại và Lên trời đều được chứa đựng và như khéo léo lồng vào trong Kinh Kính Mừng và Kinh Lạy Cha.

Đó chính là Tràng Chuỗi MÂN CÔI nghĩa là Triều thiên trong đó Mẹ tìm thấy trọn vẹn niềm hoan lạc.

“Con hãy truyền bá khắp nơi Kinh ấy, và các người lạc giáo sẽ trở lại, các tín hữu sẽ vững tin và sẽ đến diễm phúc muôn đời”.

Được phấn khởi, Thánh Đa Minh vội lui về Tulu, đi ngay vào nhà thờ. Theo lời truyền khẩu, khi đó chuông tự động vang lên inh ỏi. Nhân dân bỡ ngỡ nghe chuông đánh vào giờ khác thường, ồ ạt kéo nhau đến nhà thờ.

Thánh Đa Minh lên diễn đàn, nói đến phép công thẳng của Thiên Chúa ngày phán xét. Để tránh sự chí công đó, chỉ có phương thế chắc chắn là cầu khẩn với Mẹ nhân từ.

Thánh nhân giải thích Kinh Mân Côi và đọc to. Mọi người hưởng ứng, lần hạt Mân Côi.

Hiệu năng của việc tôn sùng này thật lạ lùng: trên một trăm nghìn người lạc giáo quy chánh, vô số tội nhân trở về trong một thời gian ngắn.

4. Đức Mẹ Mân Côi - Đức Mẹ Fatima

Lời nguyện Fatima: "Lạy Chúa Giêsu, xin tha tội cho chúng con, xin cứu chúng con khỏi sa Hỏa Ngục, xin đem các linh hồn lên Thiên Đàng, nhất là những linh hồn cần đến lòng Chúa thương xót hơn. Amen”

Đức Mẹ Fatima là một trong số nhiều tước hiệu mà tín hữu Công giáo dành cho Đức Trinh nữ Maria. Tước hiệu này phát xuất từ việc Đức Mẹ hiện ra sáu lần với ba em bé chăn cừu tại làng Fatima, Bồ Đào Nha là Lucia Dos Santos, Francisco Marto và Jacinta Marto vào ngày 13 hàng tháng, từ tháng 5 tới tháng 10 năm 1917.

Ngày 13 tháng 10 năm 1917, mưa như trút nước trên bãi Cova de Iria. Một đám đông khoảng 70.000 người - kể cả nhiều phóng viên chụp hình và các ký giả - tụ tập tại đây lần chuỗi Mân Côi, đọc kinh cầu nguyện. Lúc giữa trưa, Đức Mẹ hiện ra với 3 em và yêu cầu cho xây một nguyện đường tại đây để tôn kính Mẹ. Đức Mẹ cũng loan báo thế chiến thứ nhất sẽ sớm chấm dứt và yêu cầu những kẻ có tội hãy mau sám hối. Khi Đức Mẹ về trời thì mưa ngừng rơi, mặt trời xuất hiện trên bầu trời xanh biếc. Đám đông đã có thể nhìn thẳng vào mặt trời và thấy mặt trời nhảy múa, tung ra các chùm tia sáng nhiều màu. Mặt trời dường như xuống thấp gần trái đất, khiến đám đông sợ hãi. Việc lạ xảy ra trong 10 phút, sau đó mọi sự trở lại bình thường. Hiện tượng này được hầu hết đám đông chứng kiến, và một số người ở cách đó mấy dặm cũng nhìn thấy.

Sau ngày 13 tháng 10 năm 1917, đồi Cova đã hoàn toàn thay đổi. Khách hành hương từ muôn nơi tìm về Fatima, quỳ gối nơi gốc cây sồi để cầu nguyện, để dâng lời ca ngợi Danh Thánh Mẹ. Ngày nay, trải qua trên 100 năm, đồi Cova nơi 3 trẻ chăn cừu đã biến thành trung tâm hành hương thế giới. Biết bao cơ sở lừng lẫy uy nghiêm đã được xây dựng để tỏ lòng tôn sùng và tạ ơn quyền phép và lòng lành của Mẹ. Kitô hữu khắp năm châu được mời gọi thực thi ba Sứ điệp từ Fatima: Cải thiện đời sống, lần hạt Mân Côi, tôn sùng Trái Tim Mẹ. Xin quyền năng và tình thương của Chúa chiếu giãi trên chúng con và cho chúng con được thấy những ngày hoà bình và hạnh phúc.